Gamla góða Lýsið

Lýsi er líklega það bætiefni sem mest er neytt af á Íslandi.  Að meðaltali tekur hver Íslendingur um 3 desilítra af lýsi á ári og er það langmesta neysla í heiminum. 

lýsi

Miklar rannsóknir hafa verið gerðar á gagnsemi lýsis gagnvart hinum ýmsu sjúkdómum, og þar hafa Omega - 3 fitusýrurnar verið í aðalhlutverki.  Árið 1970 fóru danskir læknar að skoða eskimóa á Grænlandi, en lengi hafði verið vitað að tíðni hjarta- og æðasjúkdóma væri mun lægri hjá Grænlendingum borið saman við t.d Dani, þrátt fyrir mikla fituneyslu.  Það kom í ljós við rannsókn á mataræði eskimóanna að þeir neyttu mikillar fiskifitu.  Athygli Dananna beindist fljótlega að Omega - 3 fitusýrunum í fiskifitunni, og þá helst DHA og EPA sem eru ómettaðar fitusýrur.  Rannsóknir á DHA og EPA hafa leitt margt merkilegt í ljós. 

Flestir vísindamenn eru farnir að hallast að ótvíræðum jákvæðum áhrifum lýsisneyslu á hjarta- og æðasjúkdóma.  Annars vegar getur lýsi haft jákvæð áhrif á samsetningu blóðfitunnar með því að lækka hlutfall tríglýseríðs og kólesteróls í blóði og dregið þannig úr æðakölkun.  Hinsvegar hefur lýsi áhrif á prostaglandínframleiðsluna og þannig um leið á storknunareiginleika blóðsins. 

Allt frá 18. öld hefur lýsi verið gefið við liðagigt með góðum árangri.  Lýsi virðist hægja á framgangi og einkennum liðagigtar en læknar ekki sjúkdóminn.  Omega - 3 fitusýrur breyta hlutfalli prostaglandína í líkamanum þannig að minna myndast af bólgumyndandi prostaglandínum. 

Lýsi dregur einnig úr einkennum á IgA nephropathy, sem er algengur nýrnasjúkdómur. 
Nýlegar rannsóknir hafa jafnframt sýnt fram á að regluleg neysla lýsis lækkar blóðþrýsting hjá fólki með of háan blóðþrýsting. 

Hákarlalýsi hefur verið töluvert notað á Norðurlöndum til að hraða græðslu sára og styrkja ónæmiskerfið og þar með draga úr hættunni á alls kyns sýkingum.  Í hákarlalýsi er mikið af svokölluðum alkoxýglýserólum, en þau hafa verið notuð sem hjálparmeðferð við geislameðferð til að draga úr hliðarverkunum hennar, svo sem vefjaskemmdum.

hákarl

 

Auk Omega-3 fitusýranna inniheldur lýsi bæði A- og D- vítamín.  Ekki þarf að hafa áhyggjur af of stórum skömmtum af lýsi hjá fullorðnum en komið hafa fram D-vítamín eitrunareinkenni hjá börnum sem hafa fengið AD-vítamíndropa og lýsi samtímis.

 

Nýlega hafa einnig komið fram rannsóknir sem sýna að 2,000 - 4,000 mg af EPA og DHA á dag, hvort sem er úr fiski eða með bætiefnum, getur bætt árangur í íþróttum.  Bætingar bæði í styrk og þoli hafa einnig komið fram í rannsóknum.  Hjá þeim íþróttamönnum sem prófaðir voru komu bætingar fram í auknum þyngdum í bekkpressu, meiri stökkkrafti í hástökki og langstökki, bættum hlaupatíma og minni bólgum í vöðvum.

Rannsakendur geta sér til um að þessar bætingar í íþróttum megi rekja til jákvæðra eiginleika EPA og DHA.  Þessir eiginleikar eru m. a framleiðsla vaxtarhormóna, bólgueyðandi virkni, aukin súrefnisupptaka, betri insúlínviðbrögð í frumuhimnum og blóðþynnandi áhrif.  Einnig hefur regluleg neysla EPA og DHA áhrif á að súrefni og næring flyst fyrr til vöðva og stuðla þannig að því að líkaminn þarf styttri tíma til að jafna sig eftir erfiðar lotur af æfingum.

 

 

« Síðasta færsla | Næsta færsla »

Athugasemdir

1 identicon

Hvort mæliru meira með lýsi eða hörfræjarolíu? Eða bara bæði? En hvernig er með omega-3-6-9? Taka það líka?

Kv Eva 

Eva (IP-tala skráð) 15.4.2008 kl. 18:07

2 Smámynd: Ragnhildur Þórðardóttir

Ef þú tekur Omega 3-6-9 skaltu kíkja aftan á hvaðan Omega 3 fitusýrurnar koma. Ef það stendur DHA og EPA þá þarftu ekki lýsi, og ef það stendur flax seed þá þarftu ekki hörfræolíu. Það er misjafnt hvaðan Omega fitusýrurnar koma sem eru í svona blöndum. Ég held að Udo's oil sé með hvoru tveggja, ekki alveg viss samt. Ef þú tekur ekki Omega 3-6-9 skaltu taka bæði lýsi og hörfræolíuna, þetta eru mismunandi fitusýrur og þú þarft á þeim báðum að halda.

Ragnhildur Þórðardóttir, 15.4.2008 kl. 18:14

3 identicon

Takk fyrir frábært blogg Ragga, er einlægur aðdáandi :)

 Í Udo's oil eru ekki DHA og EPA heldur mikið af fitusýru sem er nefnd ALA og er ekki talin eins mikilvæg og DHA og EPA.  DHA og EPA eru hins vegar í lýsi.  Heimild: nemandi minn (er efnafræðingur og kenni efnafræði) gerði fitusýrugreiningu á Udo's oil og lýsi og komst að þessu :)

Soffía (úr workouthópnum) (IP-tala skráð) 15.4.2008 kl. 18:45

4 Smámynd: Ragnhildur Þórðardóttir

Sæl og blessuð Soffía,

Nú fer nú aldeilis að styttast í Þrekmeistarann. Eruð þið ekki vel stemmd? Þið eruð búin að æfa eins og skepnur og eigið eftir að rúlla þessari keppni upp.

Takk fyrir fróðleikinn um Udo's, ég hef nefnilega aldrei keypt það sjálf. ALA er skammstöfun fyrir Alpha Linoeic Acid sem er Omega 3 líka. Líkaminn getur búið til DHA og EPA úr ALA, en það er víst betra að taka DHA og EPA samt til að njóta þeirra jákvæðu áhrifa sem þær hafa á hjartað og heilsuna.

Gangi ykkur vel á laugardaginn. Kick ass!!

Ragnhildur Þórðardóttir, 15.4.2008 kl. 19:32

5 identicon

Takk takk... vonandi gengur þetta vel :) Flestir eru mjög vel stemmdir!!!  Alla vega hlakka ég rosa til að glíma við þetta :)

Soffía (IP-tala skráð) 16.4.2008 kl. 13:00

6 Smámynd: Ragnhildur Þórðardóttir

Það er líka alveg nauðsynlegt að prófa brautina í keppni til að finna veiku og sterku punktana sína, hvar megi bæta tæknina o.s.frv.  Það er allt annað að fara í gegnum hana í salnum eða í keppni með adrenalínið og stressið á fullu og dómara sem sýna enga miskunn.

Best að fara bara á sínum hraða, passa frekar tæknina, og passa að sprengja sig ekki of snemma í brautinni. 

Ég sendi stuðningshugsanir norður á laugardaginn

Ragnhildur Þórðardóttir, 16.4.2008 kl. 13:24

Bæta við athugasemd

Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.

Höfundur

Ragnhildur Þórðardóttir
Ragnhildur Þórðardóttir

Hér læt ég gamminn geysa um ýmislegt sem tengist hreyfingu, heilbrigðum lífsstíl og hollu mataræði í formi pistla og fróðleiks.  Mín lífsviðhorf eru að góð heilsa er gulli betri og að í hraustum líkama býr heilbrigð sál. 
Ég tek einnig að mér fjarþjálfun.

Allar upplýsingar um fjarþjálfun á www.ragganagli.com

Spurt er

Hvað gerirðu margar brennsluæfingar á viku?

Nýjustu myndir

  • front-plank-exercise
  • binge_barbie
  • sleep-deprived
  • phpwWI9BvAM
  • eating too much

Aðrir vaðlarar

Bækur

Góðar bækur

  • Bók: A Thousand Splendid suns
    Khaled Hosseini: A Thousand Splendid suns
    Frábær bók en jafnframt mjög átakanleg. Þurfti að loka henni nokkrum sinnum og jafna mig því lýsingarnar á heimilisofbeldinu voru einum of grafískar fyrir minn smekk.
    *****
  • Bók: Kite runner
    Khaled Hosseini: Kite runner
    Algjör snilld. Fjallar um tvo drengi í Afganistan í kringum 1970 áður en allt fór til fjandans þar í landi.
    *****
  • Bók: On beauty
    Zadie Smith: On beauty
    ***
  • Bók: Espresso tales
    Alexander McCall Smith: Espresso tales
    Framhald af 44 Scotland Street. Er að lesa hana núna.
  • Bók: 44 Scotland Street
    Alexander McCall Smith: 44 Scotland Street
    Gerist í Edinborg og þvílík nostalgía sem ég fæ við að lesa þessa bók enda kannast maður við alla staðina sem fjallað er um.
    ****
  • Bók: The time traveller's wife
    Audrey Niffenegger: The time traveller's wife
    Með betri bókum sem ég hef lesið. Falleg ástarsaga um mann og konu sem þurfa að díla við tímaflakk mannsins.
    ****
  • Bók: We need to talk about Kevin
    Lionel Shriver: We need to talk about Kevin
    Hugleiðingar móður fjöldamorðingja um áhrif uppeldis og erfða. Mjög athyglisverð lesning, sérstaklega fyrir þá sem hafa áhuga á "nature-nurture" deilunni.
    *****

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (28.3.): 7
  • Sl. sólarhring: 8
  • Sl. viku: 42
  • Frá upphafi: 548850

Annað

  • Innlit í dag: 7
  • Innlit sl. viku: 40
  • Gestir í dag: 7
  • IP-tölur í dag: 7

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband