Leptin-konungur fitutaps

Leptin er hormón sem er losað aðallega úr fitufrumum og það inniheldur leyndarmálið að varanlegu fitutapi.

Leptin er forstjóri þegar kemur að hormónum og stjórnar fullt af öðrum undirmönnum sem hafa áhrif á helling af fitubrennslufúnksjónum. Til dæmis stjórn á matarlyst, fitubrennsla, meltingarhraði, viðhald vöðva og jafnvel framleiðslu testósteróns og vaxtarhormóna, Semsagt allt sem viðkemur fitutapi er stjórnað af leptin.

Þegar líkaminn skynjar skort á nægilegri hitaeiningainntöku lokar hann á framleiðslu leptin, sem hefur keðjuverkandi áhrif á allar hliðar meltingar og fitubrennslu, frá meltingarhraða til hungurs.
Til dæmis eru skammtímaáhrifin í stjórnun leptin á CCK sem er hormónið sem segir okkur hvenær við séum orðin södd og eigum að hætta að borða. Þegar leptin magn í líkamanum er lágt starfar CCK undir eðlilegum mörkum. Það þýðir að við eigum erfitt með að borða nóg til þess að verða södd og endum með að borða langt yfir eðlilega skammtastærð. Umfram magnið breytist því í fitu. Ekki gott mál.

Langtímaáhrif leptin á matarlyst eru gríðarlega mikilvæg. Leptin er framleitt í fitufrumum og því meiri fitu sem fruman geymir því meira leptin framleiðir hún. Leptin er losað út í blóðrás og það syndir til heila þars em það örvar framleiðslu á prótínum sem minnka hungurtilfinningu.
Semsagt, þegar við erum með umfram fitu á skrokknum þá er krónískt hungur í lágmarki.
Hins vegar þegar við missum mör þá byrjar hungrið að banka á dyrnar.

Leptin er líka æðsti stjórnandi meltingarhraða.
Það stjórnar losun hormóna eins og kortisóli, skjaldkirtilshormónum og testósteróni. Þessi hormón hafa gríðarleg áhrif á orkujafnvægi, brennsluhraða og fitutap.
Til dæmis þegar leptin magn minnkar í líkamanum þá dregur það skjaldkirtilshormón og testósterón niður með sér en eykur kortisól framleiðslu. Eins og lesendur síðunnar muna þá er kortisól djöfull í hormónamynd og brýtur niður vöðvana, með þeim afleiðingum að brennslan dettur niður í fyrsta gír og hjakkast áfram.

Hvað stjórnar framleiðslu leptin? Svarið er líkamsfita og næring.

Því stærri sem fitufruman er því meira leptin er framleitt. Þegar við missum fitu skreppur fruman saman og leptin framleiðsla minnkar. Minna leptin= krónísk svengd, hægari brennsla, minni vöðvavöxtur og meira niðurbrot.
Eftir því sem fitumagnið verður minna í líkamanum því erfiðara er að halda fitutapi gangandi. Hver kannast ekki við þessi síðustu óþolandi 5kg?

Næringarinntaka er annar mikilvægur hluti í framleiðslu leptin. Þegar við borðum losar líkaminn insulin sem hefur áhrif á leptin framleiðslu og eykur hana um 40%.
Á hinn bóginn getur næringarskortur bælt niður insulin framleiðslu og þar af leiðandi framleiðslu leptin.
Þetta er megin ástæða þess að megrunarkúrar þar sem hitaeiningar eru fáránlegar fáar virka ekki. Hið sama gildir um 3 máltíðir á dag þar sem langur tími líður milli máltíða.

Besta aðferðin til að halda leptin í stuði er að borða oft og lítið á dag og passa að hitaeiningar detti aldrei niður í sögulegar lægðir.

Athugasemdir

[Eva (IP-tala skráð) 21.8.2008 kl. 15:37]

Ég hef einmitt tekið eftir því að eftir brennslu eða lyftingaræfingu hvað mig langar svo mikið í almennilegan mat! Að minu mati er almennilegur matur nautakjöt með öllu tilheyrandi. Það er eins og mig vanti eitthvað sem er í því. Svo langar mig reyndar svakalega i bragðsterkan mat, veit ekki alveg afhverju.

En eitt sem mig langaði að segja að ég hef verið svolítið í því að útbúa heimatilbúna shake-a til að halda hungrinu minu niður, því ef ég fæ mér bara prótein og vatn þá verð ég mjög svöng og ég er ekki ein af þeim sem kann mikið að elda eða á allt heima til svo ég bý til prótein shake-a þegar ég er langt frá eldhúsinu allavega næstu 2 tíma. Allavega þá er ég ekki alveg viss um kolvetnis og próteininnihalds þessa shake-a en hann heldur hungrinu niðri næstu 2 timana ;)

Nota sirka 250 gr vanillu skyr, 1-2 skeiðar af  jarðaberja pure prótein frá USN, 10 jarðaber og vatn. Stundum bæti ég við banana en þá hverfur allt jarðaberjabragðið.  

Mátt endilega kommenta á þennan shake minn, hvort ég sé nokkuð að nota of mikið af próteini eða ekki.

Flottur pistill annars ;)

Kv Eva 

[Margrét Ingibjörg Lindquist, 21.8.2008 kl. 15:43]

Takk fyrir þennan pistil...ég er einmitt að fara í það að losa mig við 20-30 kg vegna þess að lyfrin í mér er farinn að kvarta útaf offitu... þannig að ég kem tilmeð að lesa með áhuga það sem þú setur hér inn... TAKK.. mjög fróðlegt..

[Sigrún Óskars, 21.8.2008 kl. 21:04]

fróðlegt - takk fyrir þetta.

[Harpa (IP-tala skráð) 22.8.2008 kl. 00:29]

Frábær pistill, eins og alltaf... takk!!

[Guðrún Emilía Guðnadóttir, 22.8.2008 kl. 08:27]

Frábært að lesa þetta, já leptinið þarf að vera í stuði til að hlutirnir gangi upp
takk fyrir mig.
Milla.

[Ragnhildur Þórðardóttir, 22.8.2008 kl. 08:41]

Eva! Þú ert að fá svolítið mikið af prótíni í þessum sjeik.  1 skeið af prótíni eða skyrið á að uppfylla prótínþörfina.  Ef þú ert að reyna að missa kg skaltu sleppa banana og kötta jarðarberin niður í 4-5.

 Margrét! Gangi þér vel.  Þú getur þetta!!

Sigrún, Harpa, Milla!  Takk elskurnar . 

[Palli (IP-tala skráð) 22.8.2008 kl. 10:43]

Ég er búinn að vera að prófa þetta að borða minna og oftar og finnst það algjör snilld! fyrir utan eitt. Ég verð alltaf svo djöfullega svangur um næturnar, sef illa og fæ langt frá nægri hvíld útaf þessu. Veistu nokkuð hvað er til ráða?

[Nanna (IP-tala skráð) 22.8.2008 kl. 10:57]

Prótein og hörfræolía fyrir svefninn svínvirkar fyrir þá sem eru svangir á næturnar! ;)

[Ragnhildur Þórðardóttir, 22.8.2008 kl. 11:45]

Palli!!  Nanna sagði allt sem segja þarf, takk esska' . 
Casein prótín (sjá pistil) + fita (hnetusmjör, möndlur, hnetur, hörfræolía, hörfræ) er algjört möst 30 mín fyrir svefninn.  Passaðu bara fituskammtinn . 
Það gæti líka verið að þú sért ekki að fá nægar hitaeiningar yfir daginn.  Skoðaðu það líka.

[Palli (IP-tala skráð) 25.8.2008 kl. 10:10]

Takk fyrir ábendinguna, læt reyna á þetta.